Pytania testowe

Eliminacje szkolne - VI edycja (10/11)

Pytanie nr 1

Wykaz klauzul niedozwolonych w umowach konsumenckich jest prowadzony przez:
 

a) Sąd Najwyższy,
b) Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów,
c) federacje konsumentów,
d) Ministerstwo Sprawiedliwości.

Komentarz:

Wykaz klauzul niedozwolonych w umowach konsumenckich prowadzony jest przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Postanowienia umowne uznane prawomocnym wyrokiem Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów za niedozwolone są wpisywane do rejestru. Od tego momentu ich stosowanie w obrocie z konsumentami jest zakazane.

Oto przykładowa klauzula niedozwolona poniżej:
"Bank nie ponosi odpowiedzialności za zakłócenia w działaniu usługi wynikłe z winy operatora telefonii stacjonarnej, za pośrednictwem której świadczona jest wyżej wymieniona usługa".

 

Pytanie nr 2

Do pasywnych form walki z bezrobociem nie zalicza się:
 

a) zasiłków dla bezrobotnych,
b) szkoleń dla bezrobotnych,
c) skracania tygodniowego czasu pracy,
d) obniżania wieku emerytalnego.

Komentarz:

Pasywne formy zwalczania bezrobocia mają za zadanie głównie łagodzić skutki straty pracy oraz obniżać podaż pracy na rynku. Do głównych narzędzi zaliczamy:

  • zasiłki dla bezrobotnych i świadczenia socjalne,
  • obniżanie wieku emerytalnego,
  • skracanie maksymalnego czasu pracy.

Warto zauważyć, że pasywne formy wiążą się w dużej mierze ze wzrostem obciążeń ponoszonych przez pracodawców, co przekłada się na zmniejszenie konkurencyjności przedsiębiorstw. W ten sposób długofalowo mogą przyczynić się one do utrwalenia bezrobocia.

Pytanie nr 3

Zamrożenie wynagrodzeń sfery budżetowej w związku z trudną sytuacją budżetu państwa przy niewielkiej inflacji w gospodarce doprowadzi w administracji publicznej do:

a) spadku wynagrodzeń realnych,
b) wzrostu wynagrodzeń realnych,
c) spadku wynagrodzeń nominalnych,
d) wzrostu wynagrodzeń nominalnych.

Komentarz:

Utrzymywanie wynagrodzeń nominalnych na takim samym poziomie przy nawet niewielkiej inflacji powoduje, że z każdym kolejnym okresem nabywca może kupić mniej, czyli jego realna siła nabywcza spada (spadają realne wynagrodzenia).

Pytanie nr 4

Wskaźnik rozwoju gospodarczego, który uwzględnia m. in. długość życia i poziom edukacji, to:

a) Human Development Index (HDI),
b) produkt krajowy brutto (PKB),
c) produkt narodowy brutto (PNB),
d) produkt krajowy brutto per capita (PKB per capita).

Komentarz:

PKB jest najbardziej syntetycznym miernikiem kondycji gospodarki danego kraju, ale nie jest wskaźnikiem mierzącym poziom szczęścia jego mieszkańców. Jeżeli chcielibyśmy ocenić jakość życia w poszczególnych gospodarkach, być może powinniśmy uwzględnić w ocenie takie mierniki jak długość życia, odsetek analfabetów, odsetek osób z wyższym wykształceniem oraz informacje na temat tego jaką część swoich dochodów ludzie przeznaczają na artykuły żywnościowe (im mniejsze dochody, tym większy udział w budżecie domowym stanowią wydatki na żywność – co oznacza, że w mniejszym stopniu zaspokajane są potrzeby innego rodzaju), czy też ile osób żyje w warunkach ubóstwa.

Istnieją wskaźniki, które w swoich formułach uwzględniają powyższe jakościowe parametry poziomu życia mieszkańców. Jest to np. Wskaźnik Ubóstwa Społecznego (Human Poverty Index) oraz Wskaźnik Rozwoju Społecznego (Human Development Index) – oba wykorzystywane przez ONZ (Agenda ds. Rozwoju).

Pytanie nr 5

Organem rządowym odpowiedzialnym za realizację programu prywatyzacji w Polsce jest:

a) Ministerstwo Prywatyzacji,
b) Ministerstwo Skarbu Państwa,
c) Ministerstwo Finansów,
d) Ministerstwo Gospodarki.

Komentarz:

Do zadań Ministerstwa Skarbu Państwa należy przede wszystkim gospodarowanie mieniem Skarbu Państwa. W ramach swoich działań Ministerstwo między innymi  inicjuje strategię komercjalizacji (przekształcania przedsiębiorstw państwowych w spółki prawa handlowego) i prywatyzacji.

Pytanie nr 6

Awans związany z rozwojem umiejętności, wzbogaceniem treści pracy i zwiększeniem wynagrodzenia bez zmiany stanowiska pracy to awans:

a) poziomy
b) pionowy,
c) spiralny,
d) menedżerski.

Komentarz:

Awans związany z rozwojem umiejętności, wzbogaceniem treści pracy i zwiększeniem wynagrodzenia bez zmiany stanowiska pracy to awans poziomy. Awans pionowy oznaczałby uzyskanie wyższego stanowiska,  awans menedżerski - stanowiska menedżerskiego. Awans spiralny nie istnieje.

Pytanie nr 7

Zasada SMART nie odnosi się do:

a) innowacyjności celów,
b) mierzalności celów,
c) konkretności celów,
d) terminowości celów.

Komentarz:

Dobre cele powinny być zdefiniowane w oparciu o zasadę SMART:

Specific - ściśle określone, jednoznaczne
Measurable - mierzalne, ilość, jakość, czas, koszt
Ambitious - ambitne
Relevant - odnoszące się do celów organizacji
Time framed - ograniczone, określone w czasie

Pytanie nr 8

Otrzymana przez pracownika poniższa odznaka odwołuje się do potrzeby:

a) przynależności,
b) samorealizacji,
c) uznania,
d) władzy.

Komentarz:

Wyróżnienie pracownika odznaką „pracownik miesiąca” będzie odniesieniem się do potrzeby uznania – pracownik może odczuć nie tylko, że jest akceptowany w zespole (potrzeba przynależności), ale także że odnosi sukcesy i jest bardzo ważną częścią zespołu.
 

Pytanie nr 9

Inwestor, który przed zakupem akcji przeprowadza analizę makrootoczenia, analizę sektorową, analizę spółki oraz wycenia akcje, stosuje analizę:

a) fundamentalną,
b) wskaźnikową,
c) mieszaną,
d) SWOT.

Komentarz:

Analiza fundamentalna opiera się na gruntownej analizie spółki, najczęściej w następujących obszarach:

  1. analiza makroekonomiczna,
  2. analiza sektorowa,
  3. analiza sytuacyjna firmy,
  4. analiza finansowa przedsiębiorstwa,
  5. wycena akcji.

Pytanie nr 10

Z którego funduszu europejskiego można w największym stopniu sfinansować szkolenie podnoszące kwalifikacje pracowników?

a) Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki,
b) Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka,
c) Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna,
d) Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

Komentarz:

Cele Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki są ściśle związane z rozwojem kapitału ludzkiego, czyli zasobów wiedzy, umiejętności oraz potencjału, które posiada każdy człowiek i społeczeństwo jako całość i które określają zdolności do pracy, adaptacji do zmian w otoczeniu oraz możliwości kreowania nowych rozwiązań.
 

Pytanie nr 11

Inwestor, który chce kupić wszystkie akcje posiadane przez innych akcjonariuszy spółki notowanej na giełdzie, powinien:

a) przelać na rachunek GPW równowartość wszystkich wyemitowanych akcji wyliczoną na podstawie ostatniego notowania i powiększoną o odpowiednie prowizje,
b) przelać na rachunek GPW równowartość akcji niebędących w posiadaniu inwestora, wyliczoną na podstawie ostatniego notowania i powiększoną o odpowiednie prowizje,
c) ogłosić wezwanie na akcje,
d) poprosić o zgodę WZA spółki.

Komentarz:

Zgodnie z ustawą z 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (ustawa), podmiot zamierzający nabyć akcje spółki publicznej jest zobowiązany przeprowadzić wezwanie do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę akcji w następujących przypadkach:

  • nabycia akcji powodujących zwiększenie udziału w ogólnej liczbie głosów o ponad 10 proc. w okresie krótszym niż 60 dni przez akcjonariusza, którego udział w ogólnej liczbie głosów w spółce wynosi mniej niż 33 proc.;
  • nabycia akcji powodujących zwiększenie udziału w ogólnej liczbie głosów o ponad 5 proc. w okresie krótszym niż 12 miesięcy przez akcjonariusza, którego udział w ogólnej liczbie głosów wynosi co najmniej 33 proc.;
  • nabycia akcji skutkującego przekroczeniem progu 33 proc. ogólnej liczby głosów;
  • nabycia akcji skutkującego przekroczeniem progu 66 proc. ogólnej liczby głosów (nabywca ma obowiązek ogłosić wezwanie do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę akcji w liczbie zapewniającej osiągnięcie 100 proc. ogólnej liczby głosów).


Cena nabycia akcji proponowana w wezwaniu nie może być niższa niż średnia cena rynkowa akcji z sześciu miesięcy poprzedzających ogłoszenie wezwania.

Pytanie nr 12

Metoda wyceny przedsiębiorstw, która koncentruje się na oszacowaniu wartości składników majątku przedsiębiorstwa, to:

a) wycena mieszana,
b) wycena porównawcza,
c) wycena dochodowa,
d) wycena majątkowa.

Komentarz:

W metodach majątkowych wartość przedsiębiorstwa wyceniana jest na podstawie oszacowania wartości jego majątku. Do metod majątkowych zaliczamy:

  • metodę księgową (według której wycena przedsiębiorstwa zawarta jest w bilansie, a wartość przedsiębiorstwa określa się, pomniejszając aktywa o wszelkiego rodzaju zobowiązania),
  • metodę odtworzeniową (polega na oszacowaniu wysokości nakładów, jakie należy ponieść, aby odtworzyć majątek wycenianego przedsiębiorstwa),
  • metodę likwidacyjną, czyli metodę upłynnienia (polega na oszacowaniu sumy cen, jakie można byłoby uzyskać na rynku ze sprzedaży poszczególnych składników przedsiębiorstwa, pomniejszonej następnie o zobowiązania firmy i koszty likwidacji firmy).

W metodach dochodowych podstawą szacowania wartości przedsiębiorstwa jest osiągany przez nie dochód. W metodach mieszanych łączy się metody majątkowe z metodami dochodowymi. Z kolei w porównawczych przyjmuje się założenie, że wycena dóbr porównywalnych powinna być podobna, a więc wycena przedsiębiorstwa powinna odnosić się do wyceny spółek do niego podobnych. Najczęściej wykorzystywane w tej metodzie wskaźniki odnoszą cenę rynkową kapitałów własnych spółki do zysku, sprzedaży lub wartości księgowej.



 

Pytanie nr 13

Zamożna osoba, dysponująca nadwyżkami finansowymi, zainteresowana inwestycjami innymi niż inwestycje portfelowe, nieruchomości, dzieła sztuki, szukająca przedsięwzięć, w których obejmie udziały kapitałowe inwestując własne środki, to:

a) business angel,
b) inwestor instytucjonalny,
c) venture capital,
d) konsultant.

Komentarz:

Business Angels – czyli Aniołowie biznesu – to najczęściej prywatni inwestorzy, dysponujący odpowiednim doświadczeniem i kapitałem. Wyszukują oni, a następnie wspierają wybrane mikro i średnie podmioty, zwykle będące w początkowej fazie swojej działalności (tzw. start-up). Podpisując umowę inwestycyjną, przekazują im jednocześnie swoją wiedzę, doświadczenie oraz często niemałe środki finansowe. W zamian mogą liczyć na część zysków przedsiębiorstwa.
 

Pytanie nr 14

O tym, jaką część zrealizowanej sprzedaży stanowi zysk operacyjny, informuje:

a) rentowność majątku,
b) rentowność sprzedaży,
c) rentowność kapitału,
d) rentowność inwestycji.

Komentarz:

Rentowność sprzedaży (Return on Sales, ROS) pozwala określić rentowność sprzedaży ogółem bądź w węższym zastosowaniu – rentowność sprzedaży produktów (marek), grup klientów czy rynków.
ROS = zysk ze sprzedaży / przychody ze sprzedaży x 100%.

Rentowność majątku (Return on Assets, ROA) wyraża procentowy stosunek wypracowanego przez przedsiębiorstwo zysku do przeciętnego stanu majątku (lub jego składników), który został zaangażowany w prowadzoną działalność gospodarczą.
ROA = zysk netto / przeciętny stan aktywów x 100 %.

Rentowność kapitału (Return on Equity, ROE) określa relację między wynikiem finansowym netto a kapitałem.
ROE = zysk netto / zaangażowany kapitał x 100%.

Rentowność inwestycji (Return on Investment, ROI) określa stosunek zysku netto do nakładów inwestycyjnych.
ROI = zysk netto / nakłady inwestycyjne x 100%.
 
 

Pytanie nr 15

Finansowanie działalności przedsiębiorstwa kredytem bankowym to finansowanie:

a) zewnętrzne obce,
b) zewnętrzne własne,
c) wewnętrzne obce,
d) wewnętrzne własne.

Komentarz:

Klasyfikację źródeł finansowania działalności gospodarczej przedstawia poniższa tabela.

 

Kryterium podziału źródeł finansowania na wewnętrzne i zewnętrzne jest pochodzenie środków (czy pochodzą z wewnątrz, czy też z zewnątrz firmy).
Źródłami wewnętrznymi finansowania określa się środki wypracowane wewnątrz organizacji. Będą to przede wszystkim osiągnięte zyski, które można przeznaczyć na rozwój przedsiębiorstwa. Należy do tej kategorii zaliczyć również środki uzyskane dzięki zwolnieniom kapitału, czyli sprzedaży części majątku (np. zapasów lub niepotrzebnych maszyn) bądź wykorzystanie odpisów amortyzacyjnych.
Źródła zewnętrzne pochodzą z otoczenia przedsiębiorcy. W ramach zewnętrznych źródeł finansowania wyróżniamy trzy grupy: kapitałowe, dłużne formy finansowania zewnętrznego oraz subwencje i dotacje.
Podział na kapitały obce i własne wynika z zasad sporządzania bilansu.

Pytanie nr 16

Forex to:

a) międzynarodowy rynek walutowy, na którym zawiera się kontrakty walutowe,
b) stopa oprocentowania pożyczek na rynku międzybankowym,
c) wskaźnik efektywności inwestycji,
d) światowa organizacja zrzeszająca nadzory giełdowe z poszczególnych państw.

Komentarz:

Forex to rynek walutowy, na którym zawiera się kontrakty terminowe (nazwa od Foreign Exchange – FX). Wartość dziennych obrotów wynosi (w zależności od okresu) od 2 do 4,5 bln dolarów (wartość obrotu, ze względu na bardzo duże dźwignie, nie równa się wartości zaangażowanych środków – te są ok. 500 razy mniejsze).  Forex to rynek OTC (Over The Counter), co oznacza, że nie ma jednego miejsca na świecie, gdzie dokonuje się wszystkich operacji na tym rynku i nie ma jednej instytucji regulującej rynek

 

Pytanie nr 17

Uprawnieniem akcjonariusza nie jest:

a) prawo do głosowania na WZA,
b) prawo do informacji,
c) prawo do majątku spółki w przypadku jej likwidacji,
d) prawo do stałej dywidendy.

Komentarz:

Prawa akcjonariusza to :

  1. Prawo do dysponowania akcją


Akcjonariusz może w każdej chwili kupić lub sprzedać akcje spółki notowanej na giełdzie, o ile tylko znajdzie inwestora, gotowego być drugą stroną transakcji po danej cenie. Istnieją jednak pewne ograniczenia w dysponowaniu akcjami:

  • Okresy zamknięte - wszystkie osoby posiadające dostęp do danych finansowych określonej spółki (głównie jej pracownicy) nie mogą kupować i sprzedawać akcji tej firmy w tzw. okresach zamkniętych, czyli na dwa tygodnie przed publikacją raportu kwartalnego, na miesiąc przed publikacją raportu półrocznego oraz na dwa miesiące przed publikacją raportu rocznego. Okresem zamkniętym jest również czas pomiędzy wejściem w posiadanie informacji poufnej, mogącej wpłynąć na kurs akcji, a jej przekazaniem do publicznej wiadomości;
  • Zablokowanie akcji - akcjonariusze chętni do uczestniczenia w walnym zgromadzeniu spółki powinni zablokować posiadane przez siebie akcje, na dowód czego otrzymują świadectwo depozytowe. Wówczas nie mogą dysponować swoimi akcjami do czasu określonego na tym świadectwie;
  • Dobrowolna rezygnacja z transakcji (głównie sprzedaży akcji) - bardzo często starzy właściciele spółki wchodzącej na giełdę zobowiązują się przez określony czas nie sprzedawać posiadanych przez siebie akcji lub sprzedawać tylko ich nieznaczną liczbę. Ma to upewnić nowych akcjonariuszy, że dotychczasowi właściciele nie zrealizują swoich zysków od razu po giełdowym debiucie, ale że traktują wartość spółki długoterminowo oraz że nie doprowadzą do nagłego wzrostu podaży akcji na rynku (i w konsekwencji spadku ceny).
  1. Prawo do dywidendy


Dywidenda to inaczej wypłata części zysku spółki na rzecz akcjonariuszy. Każdy z akcjonariuszy ma do niej prawo, jeżeli tylko posiada akcje danej spółki w tzw. dniu dywidendy. Dzień ten jest zazwyczaj określany przez walne zgromadzenie spółki, a wysokość dywidendy (część zysku jaka jest wypłacana akcjonariuszom) jest zawsze ustalana przez walne zgromadzenie.

  1. Prawo poboru


W przypadku nowej emisji akcji dotychczasowi akcjonariusze posiadają pierwszeństwo ich nabycia, w liczbie proporcjonalnej do liczby posiadanych przez siebie akcji. Nazywa się to prawem poboru. Prawa tego może pozbawić akcjonariuszy, jedynie w uzasadnionych przypadkach, walne zgromadzenie - większością 4/5 głosów. Prawa poboru są w rozumieniu prawa papierem wartościowym, czyli można je kupić bądź sprzedać i są one bardzo często przedmiotem obrotu na warszawskiej giełdzie. Aby wykonać prawo poboru, akcjonariusz musi złożyć zapis, zgodnie z zasadami opisanymi w prospekcie emisyjnym (lub memorandum informacyjnym - uproszczonej wersji prospektu dopuszczonej przez prawo w niektórych przypadkach). Jeżeli akcjonariusz nie dokona zapisu (np. przez roztargnienie), to jego prawo poboru przepada. Jeżeli nowa cena emisyjna jest znacząco niższa od ceny rynkowej, takie roztargnienie może się wiązać z wysokimi stratami.

  1. Prawo do udziału w masie likwidacyjnej


Jest to bardzo rzadko wykorzystywane prawo, wiąże się ono bowiem z likwidacją spółki. Niestety, najczęściej ma ona miejsce w przypadku bankructwa. Wówczas akcjonariusz nie otrzymuje żadnego zwrotu za pieniądze zainwestowane przez siebie w spółce, ponieważ jest ostatnią osobą uprawnioną do podziału jej majątku (wcześniej należną część musi odzyskać Skarb Państwa i wszyscy wierzyciele).

  1. Prawo do informacji


Jedną z nadrzędnych zasad, na jakich opiera się rynek kapitałowy, jest zasada równego dostępu do informacji. Prawo dostępu akcjonariusza jest realizowane poprzez obowiązki informacyjne, jakie zostały nałożone na spółki publiczne. Ponadto ma on prawo prosić spółkę o udzielenie mu określonych informacji, ale musi przy tym zostać zachowana zasada równego dostępu do informacji. Jedyną drogą przekazywania akcjonariuszom informacji mogących wpłynąć na kurs akcji jest system ESPI.

  1. Prawo wyboru rady nadzorczej


Rada nadzorcza spółki publicznej musi składać się z co najmniej pięciu osób. Zazwyczaj - są one wybierane przez walne zgromadzenie spółki. Zazwyczaj, ponieważ niekiedy statut spółki przewiduje, że niektórym akcjonariuszom nadane zostanie specjalne prawo do wskazywania określonej liczby członków rady. Akcjonariusze posiadający co najmniej 20% udziału w kapitale zakładowym mogą zażądać wyboru członków rady w głosowaniu grupami. Wówczas osoby posiadające liczbę głosów proporcjonalną do liczby członków rady tworzą oddzielną grupę i samodzielnie wybierają jednego członka rady. Jeżeli rada nadzorcza liczy np. siedmiu członków, to akcjonariusze posiadający 14,3% udziału w kapitale zakładowym mogą porozumieć się i wybrać do rady nadzorczej wskazaną przez siebie osobę. Ta możliwość nie likwiduje jednak szczególnego uprawnienia niektórych akcjonariuszy do wskazywania członków rady, jeżeli uprawnienie to zapisano w statucie spółki.

  1. Prawo zwoływania walnego zgromadzenia


Akcjonariusze posiadający co najmniej 10% udziału w kapitale spółki mogą zażądać (od zarządu) zwołania walnego zgromadzenia, pod warunkiem wcześniejszego umieszczenia określonych przez siebie punktów w porządku obrad, gdyż tylko wtedy możliwe jest podjęcie uchwały w danej sprawie.

  1. Prawo do uczestniczenia i podejmowania uchwał na walnym zgromadzeniu spółki


Każdy akcjonariusz ma prawo uczestniczyć w walnym zgromadzeniu spółki. Przedsiębiorstwa, których akcje są notowane na giełdzie, zwołują walne zgromadzenie poprzez raport bieżący wysłany systemem ESPI 21 dni przed terminem walnego zgromadzenia, a na 8 dni przed tym terminem muszą przedstawić propozycje uchwał, jakie przez to walne zgromadzenie mają zostać podjęte.

 

  1. Prawo do zaskarżenia uchwał walnego zgromadzenia


Jeżeli zdaniem akcjonariusza podjęta przez walne zgromadzenie uchwała jest niezgodna z prawem, statutem spółki lub dobrymi obyczajami albo powoduje szkodę spółce lub ma na celu pokrzywdzenie akcjonariusza, może on wnieść powództwo do sądu gospodarczego. Sąd z kolei może uchylić lub unieważnić podjętą uchwałę. Co ważne, powództwo o uchylenie bądź unieważnienie uchwały mogą wnieść tylko:

  • zarząd, rada nadzorcza lub poszczególni członkowie tych organów;
  •  akcjonariusz głosujący przeciw uchwale, który na dodatek zażądał zaprotokołowania swojego sprzeciwu;
  • akcjonariusz, który bezzasadnie został niedopuszczony do udziału w walnym zgromadzeniu;
  • akcjonariusz, który nie brał udziału w walnym zgromadzeniu, ale tylko gdy zostało one nieodpowiednio zwołane lub gdy podjęta uchwała nie znajdowała się w porządku obrad.
  1. Prawo do wytoczenia powództwa na rzecz spółki


W praktyce jest ono niewykorzystywane, ponieważ większość akcjonariuszy nie zdaje sobie sprawy z jego istnienia. Na podstawie tego prawa akcjonariusze mogą wnieść powództwo o naprawienie szkody wyrządzonej spółce, jeżeli w ciągu roku od ujawnienia takiego czynu nie uczyni tego sama spółka

 

Pytanie nr 18

Wskaż nieprawdziwą cechę dotyczącą drugiego filara systemu ubezpieczeń emerytalnych w Polsce.

a) Sposobem finansowania świadczeń jest inwestowanie składek członków.
b) Zarządzaniem składkami zajmują się prywatne podmioty.
c) Źródłem finansowania jest składka ubezpieczonego.
d) Udział w drugim filarze jest dobrowolny dla wszystkich.

Komentarz:

1 stycznia 1999 r. zaczął obowiązywać w Polsce nowy system emerytalny. Jego twórcy założyli docelowo, że przyszli emeryci będą otrzymywać emeryturę z co najmniej dwóch źródeł, tzn. ze zreformowanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i otwartych funduszy emerytalnych. Ustawodawca przewidział również możliwość powołania Pracowniczych Programów Emerytalnych, które mają charakter dobrowolny i uzupełniający w stosunku do powszechnego systemu emerytalnego.
 
Ubezpieczeni zostali zatem podzieleni na trzy grupy, które różnią się ze względu na sposób oszczędzania, przywileje emerytalne i sposób wyliczenia emerytury.

  • Osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. będą mieć przyznawaną emeryturę w oparciu o przepisy systemu emerytalnego wprowadzonego ustawą z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.).
  • Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. a przed 1 stycznia 1969 r. zostały objęte generalnie nowym systemem emerytalnym. Niemniej jednak zasady obowiązujące tych ubezpieczonych mają charakter przejściowy pomiędzy nowym a starym systemem emerytalnym i niektórzy ubezpieczeni z tego przedziału zachowują prawa jakie gwarantuje im obowiązujący system emerytalny. Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. mają możliwość oszczędzania na emeryturę obok Zakładu Ubezpieczeń Społecznych również w nowopowołanych instytucjach finansowych - otwartych funduszach emerytalnych.
  • Ubezpieczeni urodzeni po 31 grudnia 1968 r. zostali objęci nowym systemem emerytalnym i obowiązkowo odkładają części składki na ubezpieczenie emerytalne w otwartych funduszach emerytalnych – dlatego nie jest prawdą, że udział w drugim filarze ubezpieczeń jest dobrowolny dla wszystkich .
     

Pytanie nr 19

22 września 2010 r. na warszawskiej GPW zadebiutowały tytuły uczestnictwa pierwszego funduszu typu ETF. Fundusz ETF to:

a) fundusz, którego zadaniem jest odzwierciedlanie zachowania się danego indeksu giełdowego,
b) fundusz, który inwestuje w kontrakty terminowe,
c) fundusz, który inwestuje w akcje największych spółek notowanych na innych giełdach,
d) fundusz strukturyzowany, który posiada pełne zabezpieczenie przed stratą - nawet w okresie bessy inwestor odzyska 100% wpłaconego kapitału.

Komentarz:

ETF (ang. Exchange Traded Fund – fundusz notowany na giełdzie) to otwarty fundusz inwestycyjny notowany na giełdzie, którego zadaniem jest odzwierciedlanie zachowania się danego indeksu giełdowego. Jego funkcjonowanie jest regulowane – tak jak w przypadku innych funduszy inwestycyjnych – dyrektywami unijnymi i regulacjami krajowymi. Charakteryzuje się on możliwością stałej (codziennej) kreacji i umarzania jednostek, zwanych tytułami uczestnictwa. Tytuły uczestnictwa funduszu typu ETF notowane są na giełdzie na takich samych zasadach jak akcje.

Fundusze ETF są zarządzane pasywnie, co oznacza to, że zarządzający nie mają wpływu na wyniki inwestycyjne – ich zadaniem jest jedynie wierne odtworzenie instrumentu bazowego. 
 

Pytanie nr 20

Do segmentów rynku wtórnego zorganizowanego nie zalicza się:

a) rynku regulowanego giełdowego,
b) rynku regulowanego pozagiełdowego,
c) alternatywnego systemu obrotu,
d) oferty niepublicznej.

Komentarz:

Rynek wtórny to rynek, na którym papiery wartościowe oferowane są przez inwestorów (właścicieli akcji), a nie przez ich emitenta. Transakcje na tym rynku nie zasilają emitenta w kapitał. Do segmentów rynku wtórnego zalicza się rynek regulowany giełdowy, rynek regulowany pozagiełdowy i alternatywne systemy obrotu. Oferta niepubliczna natomiast to oferowanie przez emitenta nowoutworzonych udziałów lub akcji poza rynkiem regulowanym.

Pytanie nr 21

Symbol „d” w poniższym wzorze oznacza:

gdzie „r” oznacza oczekiwaną roczną stopę zwrotu, a „n” liczbę lat

a) stopę dyskonta,
b) oprocentowanie kredytu z dołu,
c) rentowność inwestycji,
d) wielkość dywidendy.

Komentarz:

Przedstawiony wzór pozwala wyznaczyć stopę dyskonta, dzięki której można określić, ile dziś jest warta przyszła płatność pieniężna. Przykładowo, jeżeli za 2 lata mamy otrzymać 100 zł, a oprocentowanie, jakie możemy uzyskać w tym okresie na lokacie, wynosi 5% w skali roku, to stopa dyskonta – uzyskana przy użyciu powyższego wzoru, równa się 0,9070. Oznacza to, że dzisiejsza wartość 100 zł otrzymanych za dwa lata, to 90,70 zł. Innymi słowy, jeśli dziś zdeponujemy 90,70 zł na 5% lokatę, po dwóch latach otrzymamy 100 złotych.

Pytanie nr 22

Krótkoterminowym instrumentem finansowym z terminem wykupu do 52 tygodni jest:

a) bon skarbowy,
b) obligacja,
c) akcja,
d) jednostka funduszu inwestycyjnego.

Komentarz:

Bony skarbowe to krótkoterminowe instrumenty finansowe z terminem wykupu od 1 do 52 tygodni (najczęściej 13 lub 52 tygodnie). W Polsce emitentem bonów skarbowych jest Ministerstwo Finansów, a agentem emisji, odpowiedzialnym za organizację emisji oraz dokonywanie rozliczeń - Narodowy Bank Polski. Celem emisji jest finansowanie krótkoterminowo deficytu budżetowego, ujemnego salda handlu zagranicznego lub spłat zobowiązań długoterminowych.

 

Pytanie nr 23

Osoba specjalizująca się w rekrutacji wyższej kadry zarządzającej dla innych firm to:

a) headhunter,
b) coach,
c) Anioł biznesu,
d) CEO.

Komentarz:

Headhunter (łowca głów) to osoba specjalizująca się w rekrutacji szczególnie cenionych na rynku specjalistów. Jego zadaniem może być znalezienie kandydata spełniającego wyśrubowane wymagania, nawiązanie z nim kontaktu i nakłonienie do zmiany pracodawcy. Cały proces rekrutacji przez headhunterów jest poufny.

Pytanie nr 24

We wrześniu 2010 r. doszło do zmiany właścicielskiej w banku BZ WBK. Dotychczasowy właściciel sprzedał 70% akcji banku BZ WBK. Nabywcą jest:

a) hiszpańska grupa Santander,
b) irlandzka grupa AIB,
c) bank PKO BP,
d) ING.

Komentarz:

Nowym właścicielem banku BZ WBK została hiszpańska grupa Santander. Koszt przejęcia to 3,1 mld euro. O przejęcie banku ubiegało się PKO BP i BNP Paribas, ale zaoferowały niższą cenę niż zwycięzca.

Pytanie nr 25

Który z czynników nie spowoduje spadku atrakcyjności sektora wydawców tradycyjnych podręczników szkolnych?

a) Wzrost barier wejścia do sektora,
b) rozwój technologii internetowych,
c) ujemny przyrost naturalny,
d) zrzeszanie się księgarń w duże sieci sprzedaży.

Komentarz:

Wzrost barier wejścia do sektora zmniejsza zagrożenie potencjalnej nowej konkurencji, co przekłada się na zwiększenie atrakcyjności sektora. Rozwój technologii internetowych stanowi z kolei zagrożenie – łatwiej będą się upowszechniać substytuty (np. e-podręczniki, e-learning,). Ujemny przyrost naturalny oznacza mniejszą liczbę nabywców podręczników – czyli stanowi zagrożenie dla sektora, natomiast księgarnie tworzące sieci sprzedaży mają większą pozycję negocjacyjną wobec wydawców, więc atrakcyjność sektora wydawców książek zmniejsza się.

Pytanie nr 26

Jan zaciągnął roczny kredyt. Oprocentowanie wynosi 5% rocznie, prowizja 0,5%, RRSO 6,3%, inflacja 2%.  Rzeczywiste koszty kredytu po roku wyniosą:

a) 5%,
b) 5,5%,
c) 6,3%,
d) 11,8%.

Komentarz:

RRSO to rzeczywista roczna stopa oprocentowania kredytów. Banki, oferując kredyt, zobowiązane są do informowania o wszystkich kosztach jakie poniesie kredytobiorca (tj. z uwzględnieniem wszelkich dodatkowych opłat).

Pytanie nr 27

Inwestor, który sprzedaje instrument FW20Z10, liczy na:

a) wzrost indeksu WIG20,
b) spadek indeksu WIG20,
c) wzrost, a następnie spadek indeksu WIG20,
d) stabilizację indeksu WIG20.

Komentarz:

Instrument FW20Z10 oznacza kontrakt terminowy futures na WIG20, który będzie wykonany w grudniu 2010 roku.

Legenda oznaczeń:
F – kontrakt terminowy futures,
W20 – instrument bazowy,
Z – kod określający miesiąc wykonania (H – marzec, M – czerwiec, U – wrzesień, Z – grudzień)
10 – ostatnie dwie cyfry roku wykonania kontraktu.

W przypadku kontraktów terminowych istnieje następujące nazewnictwo:

  • jeżeli inwestor kupuje kontrakt – oznacza to, że otwiera długą pozycję,  
  • jeżeli inwestor sprzedaje kontrakt – oznacza to, że otwiera krótką pozycję.  

Inwestor, który sprzedaje kontrakt terminowy na WIG20, liczy na spadek indeksu.

Pytanie nr 28

Która z działalności nie wymaga zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego:

a) prowadzenie funduszu emerytalnego,
b) prowadzenie banku,
c) wykonywanie działalności ubezpieczeniowej,
d) prowadzenie giełdy towarowej.

Komentarz:

Komisja Nadzoru Finansowego sprawuje nadzór nad sektorem bankowym, rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz nad instytucjami pieniądza elektronicznego. Do zadań Komisji należy ponadto:

  • podejmowanie działań służących prawidłowemu funkcjonowaniu rynku finansowego;
  • podejmowanie działań mających na celu rozwój rynku finansowego i jego konkurencyjności;
  • podejmowanie działań edukacyjnych i informacyjnych w zakresie funkcjonowania rynku finansowego;
  • udział w przygotowywaniu projektów aktów prawnych w zakresie nadzoru nad rynkiem finansowym;
  • stwarzanie możliwości polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów między uczestnikami rynku finansowego, w szczególności sporów wynikających ze stosunków umownych między podmiotami podlegającymi nadzorowi Komisji a odbiorcami usług świadczonych przez te podmioty;
  • wykonywanie innych zadań określonych ustawami.

Celem nadzoru nad rynkiem finansowym jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania tego rynku, jego stabilności, bezpieczeństwa oraz przejrzystości, zaufania do rynku finansowego, a także zapewnienie ochrony interesów uczestników tego rynku.
Działalność giełdy towarowej nie podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego.
 

Pytanie nr 29

Metoda amortyzacji, w której wysokość odpisów amortyzacyjnych zależy od intensywności wykorzystania składników majątku trwałego, a miarą tej intensywności jest czas pracy bądź wielkość wykonanej produkcji, to:

a) metoda liniowa,
b) metoda degresywna,
c) metoda progresywna,
d) metoda naturalna.

Komentarz:

Amortyzacja to utrata wartości majątku trwałego, wywołana jego zużyciem. Przedsiębiorstwo rejestruje amortyzację jako koszt, lecz z tym kosztem nie jest związany realny wypływ gotówki.

Istnieje wiele metod amortyzacji:

  • W metodzie liniowej zalicza się w koszty stałą kwotę amortyzacji w danym okresie (np. jeśli okres amortyzacji środka trwałego obejmuje 5 lat, tj. 60 miesięcy, to co miesiąc będzie zaliczana w koszty 1/60 część wartości tego środka trwałego). Metoda ta oparta jest na założeniu, że zużycie środka trwałego i utrata jego wartości są takie same w każdym okresie.
  • W metodzie degresywnej odpisy amortyzacyjne w początkowych latach użytkowania są wyższe niż w kolejnych. Pozwala to szybciej wliczyć większą część wartości początkowej obiektu w koszty, co z reguły jest korzystne dla przedsiębiorstwa.
  • W metodzie progresywnej kwota amortyzacji zwiększa się z upływem okresu eksploatacji. Wynika to z założenia, że im starszy obiekt, tym szybciej traci on na wartości.
  • W metodzie naturalnej wysokość odpisów amortyzacyjnych zależy od intensywności wykorzystania składników majątku trwałego, a miarą tej intensywności jest czas jego pracy bądź wielkość wykonanej produkcji.

 

Pytanie nr 30

Realizowany w latach 90. Program Powszechnej Prywatyzacji przewidywał, że każdy uprawniony obywatel otrzyma Powszechne Świadectwo Udziałowe, które będzie miał prawo zamienić na:

a) akcje Narodowych Funduszy Inwestycyjnych,
b) akcje wybranych banków wchodzących na GPW,
c) obligacje Skarbu Państwa,
d) akcje wybranych spółek z warszawskiej GPW.

Komentarz:

Zgodnie z założeniami Programu Powszechnej Prywatyzacji każdy uprawniony obywatel mógł otrzymać (po uiszczeniu 20 zł opłaty) jedno Powszechne Świadectwo Udziałowe, które  dawało prawo do cząstkowej współwłasności 512 spółek wniesionych do Narodowych Funduszy Inwestycyjnych. Powszechne Świadectwa Udziałowe można było wymienić na akcje NFI.


 

Pytanie nr 31

W przypadku upadłości banku zrzeszonego w Bankowym Funduszu Gwarancyjnym na dzień 1 grudnia 2010 r. pojedynczy klient odzyska 100% wpłaconych depozytów, jeżeli ich wysokość nie przekracza:

a) 22,5 tys. euro,
b) 50 tys. euro,
c) 100 tys. euro,
d) 1 mln zł.

Komentarz:

Bankowy Fundusz Gwarancyjny w przypadku bankructwa banku zrzeszonego w BFG zwróci klientom w całości równowartość 50 tys. euro – o ile oczywiście wcześniej wpłacony przez nich kapitał wraz z odsetkami osiągnął taką wartość – natomiast jeżeli ktoś zdeponuje większą kwotę, będzie mógł ubiegać się o zwrot depozytu z masy upadłościowej banku (na równi z innymi wierzycielami). Zwrot przysługuje imiennym depozytom złotowym lub walutowym osób fizycznych, prawnych, jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej (o ile posiadają zdolność prawną) oraz szkolnych kas oszczędności i pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych. Na zwrot z Funduszu nie może liczyć Skarb Państwa, inne instytucje finansowe (banki, domy maklerskie, fundusze emerytalne i inwestycyjne) oraz kadra zarządzająca bankiem (która nie uchroniła banku przed upadłością) i jego główni akcjonariusze (którzy nie zapobiegli upadłości). Środki do wypłaty gwarantowanych depozytów Bankowy Fundusz Gwarancyjny zbiera od innych banków.
Podstawą do obliczenia sumy gwarantowanej jest łączna wartość depozytów lub wszystkie imienne lokaty i rachunki klienta w danym banku. Dlatego też założenie kilku kont w jednym banku nie może być traktowane jako sposób na zmniejszenie ryzyka – lepszym pomysłem jest założenie depozytów w różnych bankach, ale takie działanie też nie jest do końca zgodne z zasadą dywersyfikacji ryzyka – w przypadku hipotetycznej całkowitej zapaści systemu bankowego nie uchronilibyśmy się przed stratami. Od stycznia 2011 r. kwota limitu gwarancyjnego została podwyższona do równowartości 100 tys. euro (w złotych).

 

Pytanie nr 32

Liczba kart kredytowych posiadanych przez użytkowników w Polsce na koniec 2009 r. wynosiła:

a) ok. 5 mln,
b) ok. 8 mln,
c) ok. 11 mln,
d) ok. 14 mln.

Komentarz:

\"\"

Źródło: http://www.nbp.pl/systemplatniczy/karty/q_01_2010.pdf

Pytanie nr 33

Poniższy wykres przedstawia notowania jednostki jednego z walorów inwestycyjnych w okresie od października 2007 r. do października 2010 r. Na wykresie przedstawiono notowania:

\"\"

a) złota,
b) ropy naftowej,
c) WIG20,
d) miedzi.

Komentarz:

Na wykresie przedstawione są notowania złota. Kryzys gospodarczy na świecie i zagrożenie kryzysem fiskalnym w Europie zwiększają popyt inwestycyjny na bezpieczne aktywa (a złoto jest do takich zaliczane).

Pytanie nr 34

Rodzajem fuzji nie jest:

a) fuzja inkorporacyjna,
b) fuzja konsolidacyjna,
c) fuzja dywersyfikacyjna,
d) fuzja wroga.

Komentarz:

Przy fuzji inkorporacyjnej dochodzi do takiego połączenia firm, w wyniku którego następuje pełne wchłonięcie jednej firmy przez drugą – przejęcie zarówno aktywów, jak i pasywów jednej firmy przez drugą firmę (o tym, że jest to fuzja a nie przejęcie, świadczą zmiany w rejestrze przedsiębiorstw – firma wchłonięta przestaje istnieć jako odrębny podmiot prawny). Przy fuzji konsolidacyjnej obie łączące się firmy są wykreślane z rejestru przedsiębiorstw i powstaje nowy podmiot.  Natomiast w fuzjach dywersyfikacyjnych łączą się firmy z różnych sektorów, ale wykorzystujące te same umiejętności. Wrogie może być przejęcie (gdy odbywa się wbrew woli zarządu przejmowanej firmy), lecz nie jest możliwa wroga fuzja.

Pytanie nr 35

Decyzje inwestycyjne podejmowane przez inwestora w oparciu o dostrzeganie regularności w sekwencjach czysto losowych i traktowanie niezależnych zdarzeń losowych jako zależnych są przykładem:

a) błędu koniunkcji,
b) nadmiernej pewności siebie,
c) złudzenia gracza,
d) heurystyki zakotwiczenia.

Komentarz:

Złudzenie gracza polega na silnym przekonaniu, że to, co dzieje się na giełdzie, jest procesem losowym. Inwestor, który ulega złudzeniu gracza, będzie przekonany, że jeżeli akcje danej spółki spadają przez dłuższy czas, to na pewno w końcu zaczną rosnąć.  Podobnie często myślą hazardziści obstawiający np. ruletkę – jakby sądzili, że kula pamięta, na jakich polach stawała, a zatem jeżeli poprzednio kilkakrotnie stanęła na czarnym, następnym razem na pewno stanie na czerwonym.

Pytanie nr 36

Maksymalne odsetki od kredytów hipotecznych w Polsce na dzień 1 grudnia 2010 r.:

a) nie mogą przekroczyć czterokrotności stopy lombardowej NBP,
b) nie mogą przekroczyć dwukrotności średniego wynagrodzenia w gospodarce,
c) nie mogą przekroczyć 80% wartości nieruchomości,
d) nie są ustalone.

Komentarz:

Wartość maksymalnych odsetek w Polsce precyzuje Kodeks cywilny i wprowadzona 20 lutego 2006 roku tzw. ustawa antylichwiarska, na mocy której maksymalne odsetki nie mogą być wyższe niż czterokrotność stopy lombardowej NBP – obecnie około 20%
(por. art. 1, art. 3, art. 5 ustawy z 7 lipca 2005 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz o zmianie niektórych innych ustaw, Dz.U. Nr 157 poz. 1316; art. 359 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, Dz.U. Nr 16 poz. 93 z późn. zm.; art. 3, art. 4, art. 5, art. 7a, art. 18a ustawy z 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim, Dz.U. Nr 100 poz. 1081 z późn. zmianami).
 

Pytanie nr 37

Korzyścią dla spółki z IPO nie jest:

a) większa wiarygodność spółki,
b) dostęp do taniego finansowania kolejnych emisji akcji,
c) zwiększona rozpoznawalność firmy i jej produktów,
d) pięcioletnia ochrona podatkowa.

Komentarz:

Istnieje wiele korzyści związanych z wejściem na giełdę (ang. IPO, Initial Public Offering). Do najważniejszych można zaliczyć:

  • łatwiejszy dostęp do kapitału,
  • większą wiarygodność kredytową spółki (spółka publiczna jest postrzegana przez banki jako pewniejsza),
  • większą wiarygodność w opinii kontrahentów,
  • większą rozpoznawalność spółki i jej produktów.

 

Decyzja o IPO nie zwalnia natomiast spółki z obowiązków podatkowych.

 

Pytanie nr 38

Zaletą obligacji zamiennych na akcje nie jest:

a) niski kupon odsetkowy,
b) brak konieczności wykupu,
c) odsunięcie w czasie
d) znany moment konwersji.

Komentarz:

Obligacje zamienne to papiery dłużne z opcją do określonego działania  – kupna lub sprzedaży instrumentu bazowego na określonych warunkach – najczęściej akcji spółki emitującej obligacje. Instrument ten posiada cechy typowej obligacji – tzn. ma określony termin wykupu, stopę oprocentowania lub dyskonta  oraz daje nabywcy gwarancję, że w razie upadłości przedsiębiorstwa będzie jednym z najbardziej wymagalnych zobowiązań. Przyznanie dodatkowych uprawnień – opcji zamiany na akcje – wiąże się z niższym oprocentowaniem. Emisja obligacji zamiennych pozwala również ograniczyć „rozwodnienie” kapitału oraz utrzymać dotychczasową strukturę głosów na WZA – obligatariusze nie zarabiają na dywidendzie.  Moment konwersji na akcje zależy od decyzji posiadacza obligacji – a to powoduje, że ulokowany kapitał jest bezpieczny w przypadku problemów finansowych emitenta.

Pytanie nr 39

Jeżeli koszty stałe wynoszą 500 000 zł, a koszty zmienne zgodnie z kalkulacją stanowią przeciętnie 80% wartości sprzedaży, to minimalna wartość przychodów, przy której zrównają się one z kosztami całkowitymi, wynosi:

a) 2,5 mln zł,
b) 2 mln zł,
c) 1,5 mln zł,
d) 1 mln zł.

Komentarz:

Dane:
Koszty stałe  = 500 000 zł
Koszty zmienne = 80% przychodów

Szukane:
Przychody (P) = ?

Rozwiązanie:
Przychody = koszty całkowite = koszty stałe + koszty zmienne

P = 500 000 zł + 0,8P
0,2P = 500 000 zł
P = 2 500 000 zł

Pytanie nr 40

Inwestor, który chce szybko sprzedać posiadane akcje, bez względu na cenę, a jednocześnie nie chce ryzykować, że zlecenie może zostać zrealizowane tylko częściowo, powinien złożyć zlecenie:

a) PKC,
b) PCR,
c) PCRO,
d) po cenie poprzedniego zamknięcia.

Komentarz:

Najpopularniejsze zlecenia bez limitu ceny to:

  • Zlecenia PCR – Po Cenie Rynkowej – mogą być wprowadzane na giełdę wyłącznie w trakcie notowań ciągłych – z wyłączeniem okresów równoważenia rynku – i są realizowane po cenie pierwszego najlepszego zlecenia przeciwstawnego. Niezrealizowana część zlecenia PCR staje się zleceniem z limitem ceny równym kursowi, po jakim dokonana została ostatnia transakcja.
  • Zlecenia PCRO – Po Cenie Rynkowej na Otwarcie – stosowane przy fixingu, przyjmowane na giełdę w fazie przyjmowania zleceń na otwarcie i zamknięcie w systemie notowań ciągłych i systemie kursu jednolitego oraz w okresach równoważenia rynku. Realizowane odpowiednio po kursie otwarcia, zamknięcia, po kursie jednolitym lub określonym w wyniku równoważenia. Niezrealizowana część zlecenia staje się zleceniem z limitem ceny równym odpowiednio: kursowi otwarcia, zamknięcia, kursowi jednolitemu lub kursowi określonemu w wyniku równoważenia rynku.
  • Zlecenia PKC – Po Każdej Cenie – mogą być przekazywane na giełdę we wszystkich fazach, w systemie notowań ciągłych oraz w systemie kursu jednolitego, z wyjątkiem fazy interwencji i fazy dogrywki. Zlecenia te, złożone w trakcie przyjmowania zleceń na otwarcie, na zamknięcie, na notowania jednolite oraz w okresie równoważenia rynku, podlegają realizacji odpowiednio po kursie otwarcia, zamknięcia, kursie jednolitym lub kursie określonym w wyniku równoważenia rynku.
  • Zlecenia z Limitem Aktywacji (LimAkt) – są to zlecenia, w których podawane są dwa limity. Pierwszym z nich jest limit realizacji zlecenia (kupna/sprzedaży), drugim zaś limit uaktywnienia zlecenia w arkuszu zleceń. Zlecenia z limitem aktywacji możemy podzielić na dwa rodzaje. Pierwszym z nich są zlecenia, w których określa się limit aktywacji (cena akcji, po osiągnięciu której zlecenie uaktywnia się) oraz limit realizacji, który ustalany jest jako (PKC). Zlecenia takie – po uaktywnieniu – realizowane są w całości lub wcale. Drugim typem zleceń z limitem aktywacji są te, w których określa się dokładnie limit uaktywnienia i realizacji. W zleceniach kupna z limitem aktywacji limit ten musi być niższy od limitu realizacji bądź jemu równy.Zlecenie może być złożone w sytuacji, gdy limit ujawniania jest większy od kursu ostatniej transakcji, a zostaje ujawniane, gdy kurs ostatniej transakcji jest wyższy bądź równy limitowi ujawniania. Odwrotna sytuacja ma miejsce w przypadku zleceń sprzedaży.
  • Zlecenia z warunkiem minimalnej Wielkości wykonania (Wmin) – w zleceniach tych określana jest minimalna liczba akcji, jaka musi być zrealizowana. W przypadku częściowej realizacji zlecenia jego niezrealizowana część trafia do arkusza zleceń i staje się zleceniem bez warunku. W sytuacji, gdy brak jest w arkuszu zleceń odpowiedniej przeciwnej oferty, która umożliwia realizację zlecenia w co najmniej minimalnej, określonej w zleceniu ilości – to jest ono odrzucane. Zlecenia z takim warunkiem mogą być składane w czasie dogrywki oraz notowań ciągłych.
  • Zlecenie ważne do pierwszego wykonania (WiN) – jego realizacja następuje natychmiast po wprowadzeniu do systemu giełdowego. Jeżeli zlecenie to nie zostało zrealizowane w całości, to niezrealizowana część traci ważność.
  • Zlecenie – Wykonaj lub Anuluj (WuA) – jest to zlecenie, które musi zostać zrealizowane w całości. W przeciwnym razie nie jest realizowane w ogóle i traci ważność. Zlecenie takie może być składane podczas dogrywki i notowań ciągłych, z wyjątkiem okresów równoważenia rynku.
  • Zlecenie z warunkiem Wielkości Ujawniania (WUJ) – w zleceniach tych określana jest całkowita liczba akcji w zleceniu oraz liczba, jaka będzie widoczna w arkuszu zleceń (minimum 100). Zlecenia te składać można w każdej fazie sesji.


 

Pytanie nr 41

Zuzia negocjuje z bankiem Alfa oprocentowanie lokaty negocjowanej. Ostatnia propozycja banku to 5,3%. Zuzia wie, że oferty banków konkurencyjnych przy takich samych warunkach dodatkowych kształtują się następująco – w banku Beta otrzymałaby 5,5%, w banku Gamma uzyskałaby 5,2%. BATNA Zuzi to:

a) zaakceptowanie propozycji banku Alfa,
b) wezwanie kierownika i zagrożenie zamknięciem konta, jeżeli nie dostanie więcej,
c) lokata na 5,5% w banku Beta,
d) 0,2%, jakie zyskuje Zuzia w banku Beta.

Komentarz:

Przygotowując się do negocjacji, negocjator powinien odpowiedzieć sobie na pytanie, jaka jest jego BATNA. BATNA (ang. Best Alternative To a Negotiated Agreement) to najlepsza z alternatyw, jaką możemy wybrać, jeśli nie nastąpi porozumienie w negocjacjach.
Technika ta  pozwala uniknąć wynegocjowania takich warunków, które byłyby dla strony niekorzystne. Może się nawet okazać, że negocjacje nie są w ogóle konieczne, ponieważ nie są w stanie przynieść lepszego rozwiązania niż BATNA. Przy użyciu tej techniki negocjator może łatwiej wynegocjować takie porozumienie, które najlepiej będzie odpowiadało jego potrzebom. BATNA Zuzi to lokata na 5,5 % w banku Beta.

 

Pytanie nr 42

Który z wykresów odzwierciedla typowy przebieg nierozwiązanej sytuacji konfliktowej?

a) 1,
b) 2,
c) 3,
d) 4.

Komentarz:

Typowy przebieg konfliktu pokazany jest na rysunku 2. Nierozwiązany konflikt będzie z czasem coraz bardziej eskalował. Siła konfliktu może w pewnych okresach nieznacznie się osłabiać, ale jeżeli nie dojdzie do rozwiązania, to z czasem zaczną ujawniać się coraz bardziej rywalizacyjne zachowania, a dodatkowo do pierwotnego przedmiotu sporu zaczną dochodzić emocje.
 

Pytanie nr 43

Mimika osoby przedstawiającej prezentację wpływa na ocenę odbiorców wystąpienia w:

a) 5%,
b) 20%,
c) 55%,
d) 82%.

Komentarz:

Największy wpływ na to, jak jesteśmy postrzegani, wywiera efekt pierwszego wrażenia, a nie to, co mówimy. Badania wykazują, że opinia odbiorców w pierwszych minutach wystąpienia w 55% opiera się na mimice i gestach rozmówcy, w 38% na brzemieniu naszego głosu, a jedynie w 7% na treściach merytorycznych. Podczas dalszej prezentacji te proporcje się zmieniają – nie zyskamy uznania, jeżeli będziemy profesjonalnie wyglądać i odpowiednio się zachowywać, a nie będziemy mieli niczego ciekawego do powiedzenia.
 

Pytanie nr 44

Państwem, które jako pierwsze zapowiedziało rezygnację z pieniądza gotówkowego i przejście wyłącznie na pieniądz elektroniczny jest:

a) Szwecja,
b) Kanada,
c) Japonia,
d) USA.

Komentarz:

Państwem, które jako pierwsze zapowiedziało rezygnację z pieniądza gotówkowego i przejście wyłącznie na pieniądz elektroniczny, jest Szwecja. W Szwecji obrót bezgotówkowy jest na jednym z najwyższych poziomów na świecie, niemal wszyscy Szwedzi posiadają własne konta, upowszechnione są karty płatnicze i karty zbliżeniowe obsługujące mikropłatności  – dlatego też taka operacja nie będzie powodowała oporu społecznego, a korzyścią dla państwa będzie między innymi jeszcze większa transparentność obrotu gospodarczego (każda transakcja zostawi po sobie ślad).

Pytanie nr 45

Która z charakterystyk nie dotyczy firmy globalnej?

a) Oferuje różniący się produkt, dostosowany do specyfiki lokalnych użytkowników na całym świecie.
b) Bilansuje koszty i przychody w skali całego świata.
c) Działa na rynkach Triady.
d) Lokuje działalność produkcyjną w wybranych krajach.

Komentarz:

Firma globalna  charakteryzuje się następującymi cechami:

  • ma globalny produkt,
  • ma znaczący udział w światowej produkcji,
  • sprzedaje swoje produkty na wszystkich kontynentach, a co najmniej w krajach Triady,
  • ma rozerwany łańcuch wartości i kieruje się w decyzjach inwestycyjnych kosztami i korzyściami komparatywnymi,
  • jest dość wyspecjalizowana,
  • prowadzi globalny marketing,
  • bilansuje efekty i nakłady w skali całego świata,
  • posiada międzynarodową kadrę zarządzającą i kulturę,
  • jest zarządzana w sposób scentralizowany.
     

Pytanie nr 46

Która z zasad nie należy do zbioru zasad ładu korporacyjnego spółek giełdowych notowanych na warszawskiej GPW?

a) Spółka powinna zapewnić odpowiednią komunikację z inwestorami i analitykami, wykorzystując w tym celu również nowoczesne metody komunikacji internetowej.
b) Spółka powinna umożliwić transmitowanie obrad WZA.
c) Spółka powinna posiadać politykę wynagrodzeń.
d) Spółka powinna co roku przeznaczać stałą wartość zysków na dywidendę dla akcjonariuszy.

Komentarz:

Zgodnie z zasadami ładu korporacyjnego spółki giełdowe notowane na warszawskiej GPW powinny prowadzić przejrzystą i efektywną politykę informacyjną, zarówno z wykorzystaniem tradycyjnych metod, jak i z użyciem nowoczesnych technologii oraz najnowszych narzędzi komunikacji zapewniających szybkość, bezpieczeństwo oraz efektywny dostęp do informacji, stosując następujące zasady:

  • Spółka powinna dołożyć starań, aby odwołanie walnego zgromadzenia lub zmiana jego terminu nie uniemożliwiały lub nie ograniczały akcjonariuszowi wykonywania prawa do uczestnictwa w walnym zgromadzeniu.
  • Spółka powinna dążyć do tego, aby w sytuacji, gdy papiery wartościowe wyemitowane przez spółkę są przedmiotem obrotu w różnych krajach (lub na różnych rynkach) i w ramach różnych systemów prawnych, realizacja zdarzeń korporacyjnych związanych z nabyciem praw po stronie akcjonariusza następowała w tych samych terminach we wszystkich krajach, w których są one notowane.
  • Spółka powinna posiadać politykę wynagrodzeń oraz zasady jej ustalania.
  • Członek rady nadzorczej powinien posiadać należytą wiedzę i doświadczenie oraz być w stanie poświęcić niezbędną ilość czasu na wykonywanie swoich obowiązków.
  • Każdy członek rady nadzorczej powinien kierować się w swoim postępowaniu interesem spółki oraz niezależnością opinii i sądów.
  • Żaden akcjonariusz nie powinien być uprzywilejowany w stosunku do pozostałych akcjonariuszy w zakresie transakcji i umów zawieranych przez spółkę z akcjonariuszami lub podmiotami z nimi powiązanymi.
  • W organach spółki kobiety powinny być równouprawnione.

Stała coroczna wartość dywidendy nie jest zasadą ładu korporacyjnego GPW.
Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronie http://corp-gov.gpw.pl/assets/
library/polish/publikacje/dpsn2010.pdf.

Pytanie nr 47

Najpóźniejszym terminem zawarcia umowy o pracę jest:

a) dzień podjęcia decyzji o zatrudnieniu przez pracodawcę,
b) dzień rozpoczęcia pracy,
c) dzień wypłaty wynagrodzenia,
d) najbliższy pierwszy dzień miesiąca.

Komentarz:

Zgodnie z kodeksem pracy umowa o pracę musi być zawarta nie później niż w dniu rozpoczęcia pracy.
 

Pytanie nr 48

W analizie SWOT w przedsiębiorstwie handlowym w obszarze Threats zostanie umieszczona:

a) stabilna sytuacja finansowa spółki,
b) niewystarczająca przestrzeń magazynowa w przedsiębiorstwie,
c) niestabilność przepisów prawa,
d) wzrost liczby konsumentów.

Komentarz:

Zagrożenia (ang. Threats) w analizie SWOT związane są z negatywnym oddziaływaniem otoczenia przedsiębiorstwa – w tym przypadku jest to niestabilność przepisów prawa. Brak wystarczającego zaplecza magazynowego zaliczylibyśmy natomiast do słabych stron przedsiębiorstwa (Weaknesses).
 

Pytanie nr 49

Przedsiębiorstwo, które stosuje strategię przywództwa kosztowego w sektorze lodów, będzie przede wszystkim:

a) zmniejszało moce produkcyjne,
b) wprowadzało innowacyjne smaki,
c) zmniejszało asortyment lodów,
d) otwierało własne restauracje lodowe.

Komentarz:

Jednym ze sposobów ograniczenia kosztów jest zmniejszenie asortymentu produktów (wtedy w większym stopniu jest możliwe wykorzystanie efektu skali). Wprowadzanie innowacyjnych smaków to zachowanie związane ze strategią przywództwa jakościowego.
 

Pytanie nr 50

Wraz ze wzrostem formalizacji w organizacji jej efektywność:

a) wzrasta przez cały czas,
b) wzrasta do pewnego momentu, a następnie zmniejsza się,
c) zmniejsza się przez cały czas,
d) zmniejsza się do pewnego momentu, a następnie wzrasta.

Komentarz:

Stopień formalizacji organizacji mierzy się liczbą przepisów oraz stopniem ich szczegółowości  i rygorystyczności. W organizacji, w której istnieje bardzo niewielka formalizacja, utrudnione będzie egzekwowanie wykonania zadań i odpowiedzialności (nie będziemy pamiętać, jakie były ustalenia, raportowanie będzie ograniczone). Z kolei zbyt duża formalizacja powoduje, że coraz większa część działań w organizacji koncentruje się wokół wypełniania raportów, sprawozdań i raportów ze sprawozdań. Zależności między stopniem formalizacji a efektywnością organizacji prezentuje krzywa formalizacji:



 

Testy interaktywne

Jeżeli w analizie opłacalności przedsięwzięcia inwestycyjnego wskaźnik NPV...

inwestycja w badanym okresie...
inwestycja w badanym okresie...
inwestycja osiąga próg...
inwestycja wymaga 100 tys....

Sprawdź się!



Partnerzy Olimpiady Przedsiębiorczości