Blog

Za oknem przygnębiająca jesienna szaruga, ale gorzej, że na rynku pracy też kolorowo nie jest. I nie chodzi tylko o brak ofert, ale również o sposób zatrudniania pracowników.
Coraz więcej osób pracuje zupełnie bez umowy – czyli na czarno. Dotyczy to głównie tych, dla których tak świadczona praca ma charakter dorywczy lub dodatkowy: pan Miecio – „złota rączka” - układa kafelki w łazience, pani Zosia opiekuje się dziećmi lub prowadzi dom, Maria udziela korepetycji, a informatyk Piotrek składa komputery – a wszystko to poza godzinami pracy etatowej i oczywiście bez zarejestrowania działalności. Grecki rząd, w celu przeciwdziałania takim przypadkom, wymyślił państwową loterię. Co tydzień odbywa się losowanie dowodów zapłaty wystawionych za wykonanie usług -  posiadacz paragonu w nagrodę otrzymuje zwrot zapłaconej kwoty. Ma to zniechęcić potencjalnych klientów do korzystania z usług szarej strefy, której udział w gospodarce jest określany na blisko 40%.  U nas szara strefa to 15% PKB, jednak pracuje w niej aż  1,2 mln Polaków, wytwarzając towary o wartości 175 mld złotych (zgodnie z danymi GUS).
W ostatnim roku, według danych Państwowej Inspekcji Pracy, wzrosła także liczba pracujących  na podstawie umów cywilnoprawnych. Właściwie w takim sposobie zawierania umowy nie byłoby nic złego, jednak  w sytuacji gdy praca wykonywana jest pod kierownictwem pracodawcy, w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym – konieczne jest zawarcie umowy o pracę w rozumieniu Kodeksu Pracy. Tłumacząc się kryzysem ekonomicznym pracodawcy często łamią przepisy o legalności zatrudnienia: nie potwierdzają w formie pisemnej warunków pracy, nie zgłaszają osób do ubezpieczenia społecznego lub nie opłacają składek na Fundusz Pracy. Niepokojące jest to, że pracownicy często godzą się na takie warunki i rzadko decydują się na zgłoszenie nieprawidłowości w PIP lub wniesienie sprawy do sądu.  A przecież Kodeks Pracy zapewnia im dużo większe prawa niż umowa cywilnoprawna. Nie bez znaczenia jest również zabezpieczenie emerytalne – bo może okazać się, że pracując przez całe dorosłe życie na starość zostaniemy w szaro-czarnym świecie emeryta bez pieniędzy i perspektyw.

(kaga)