Blog

8 maja w Polsce po raz czwarty, a po raz dwudziesty na świecie, obchodziliśmy Dzień Sprawiedliwego Handlu. Czym jest Fair Trade? To idea głosząca, że u podstaw każdej transakcji wymiany leży zapewnienie godziwej zapłaty i ochrona praw często nieuprzywilejowanych producentów oraz pracowników. To również dbałość o to, by wszyscy uczestnicy łańcucha dostaw zyskiwali proporcjonalnie, a końcowa cena nie budowała jedynie zysku pośredników, lecz pozwalała również godziwie żyć i pracować wszystkim tym, którzy przyczynili się do wytworzenia produktu. Można zatem rzec, że uczciwy handel to gest solidarności w stosunku do producentów z najbiedniejszych rejonów świata.
Niestety, jak pokazuje raport przygotowany przez międzynarodowe stowarzyszenie organizacji konsumenckich Consumers International, ze znajomością idei Fair Trade w Polsce jest raczej krucho. Taki stan rzeczy zobrazowały wyniki ankiety przeprowadzonej wśród 1000 losowo wybranych konsumentów w każdym z sześciu badanych państw: Belgii, Danii, Francji, Grecji, Hiszpanii i Polski. Aż 77% zapytanych Polaków stwierdziło, że nie posiada żadnej wiedzy na temat towarów nazywanych mianem sprawiedliwych lub etycznych, a jedynie 9% określiło znajomość tych produktów jako dobrą.
Trochę lepiej wypadliśmy w pytaniu o zgodę na etyczne praktyki sieci handlowych, które z pewnością przełożyłyby się na wyższe ceny na sklepowych półkach: za takim rozwiązaniem optowało blisko 65% Polaków. Z drugiej strony, aż 21% polskich konsumentów w swoich wyborach kieruje się głównie ceną, a handlowa etyka nie jest istotna. Być może właśnie dlatego w Polsce trudno jest znaleźć na sklepowych półkach produkty z charakterystycznym znakiem Fairtrade, aż 74% ankietowanych twierdziło, że nie ma ich wcale, lub bywają jedynie okazjonalnie. A przecież certyfikowane wyroby mogą dotrzeć do polskich klientów dzięki: sklepom internetowym, np. takim, wyspecjalizowanym sklepom spożywczym (lista), oraz poprzez sprzedaż w trakcie różnego typu akcji promocyjnych.
Po analizie wspomnianego raportu pojawia się pytanie - czy idea Sprawiedliwego Handlu ma w naszym kraju jakąś przyszłość? Trudno bowiem tłumaczyć tak kiepskie wyniki badania skutkami kryzysu – w końcu statystyki podają, że w 2008 roku globalna sprzedaż towarów z charakterystycznym logo wzrosła o 22% w porównaniu z 2007 i wyniosła 2,9 mld euro. W Polsce właściwie nic się nie zmieniło… No może z wyjątkiem umieszczenia w kalendarzu kolejnego DNIA, o którym będzie się mówić.
Pełny raport „Sprawiedliwy Handel w Polsce. Stan obecny i perspektywy rozwoju” możecie znaleźć tutaj.

(kaga)